Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία ως σύνολο κτηρίου, το μεμονωμένο διαμέρισμα, που ικανοποιούν τα ακόλουθα κριτήρια.

• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, είτε από τον ίδιο τον ιδιοκτήτη, είτε από τον ίδιο τον ενοικιαστή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της πλέον πρόσφατης (πριν την υποβολή της αίτησης) εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1).
• Υφίσταται νόμιμα. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης της κατοικίας δεν διαθέτει οικοδομική άδεια ή αυτή δεν ανταποκρίνεται στην τρέχουσα κατάσταση της κατοικίας, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι η εν λόγω κατοικία υφίσταται νόμιμα.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), που έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017, σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ. Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Επισημαίνεται ότι σε καμιά περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτηρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία, π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου.

1. Αντικατάσταση Κουφωμάτων με υποχρεωτική ανακύκλωση των παλιών και δυνατότητα αντικατάστασης υαλοπινάκων σε κτίρια προστατευόμενα ή ιστορικής αξίας ή ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
2. Τοποθέτηση/αντικατάσταση θερμοκάλυψης κελύφους: Επιλέξιμες παρεμβάσεις θεωρούνται και οι τυχόν εργασίες μικρής κλίμακας για την υποστήριξη της θερμομόνωσης (ρηγματώσεις, στεγανοποιήσεις).
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης- ψύξης. 4. Σύστημα Ζεστού Νερού Χρήσης με χρήση ΑΠΕ: Υποχρεωτική εγκατάσταση για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει.

Το ΠΕΑ πρέπει να εκδοθεί από τον αρμόδιο ενεργειακό επιθεωρητή, προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά που θα συγκεντρωθούν. Τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε για την έκδοση ενεργειακού πιστοποιητικού είναι:

1. Επικοινωνία με ενεργειακό επιθεωρητή.
2. Συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών.
3. Ενεργειακή επιθεώρηση του χώρου σας από τον ενεργειακό επιθεωρητή.
4. Ανάλυση των δικαιολογητικών και των μετρήσεων που έγιναν κατά την επιθεώρηση.
5. Έκδοση του πιστοποιητικού και παράδοσή του σε εσας από τον ενεργειακό επιθεωρητή.

Στο νέο πρόγραμμα διατηρείται η φιλοσοφία των επιδοτήσεων με το ύψος τους να προσδιορίζεται ανάλογα με το μέγεθος των εισοδημάτων. Διακρίνονται 5 εισοδηματικές κατηγορίες.

Σε εκείνη με τα χαμηλότερα εισοδήματα αντιστοιχεί το υψηλότερο ποσοστό επιδότησης 65%. Αυτό υποχωρεί όσο μεγαλώνουν τα εισοδήματα για να φτάσει στο 35% για φυσικά πρόσωπα με υψηλά βαλάντια.

Στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» καθιερώνονται και δύο πρόσθετες επιδοτήσεις ως μπόνους: 1. Covid-19 premium. Λόγω της απρόβλεπτης κατάστασης που έχει προκύψει με τον κορωνοϊό Covid-19 και των δυσκολιών που έχουν προκύψει από την εφαρμογή των μέτρων οριζόντια στη χώρα για τον περιορισμό της διασποράς του, προστίθεται επιπλέον +10% για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν τα έτη 2020-2021. 2.

Για τα μεμονωμένα διαμερίσματα και μονοκατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ προστίθεται επιπλέον 10% στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης, εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε Β’ ενεργειακή κατηγορία.

• Η εγκατάσταση νέου ή αντικατάσταση υφιστάμενου συστήματος θέρμανσης με καινούριο σύστημα πετρελαίου/φυσικού αερίου/υγραερίου/βιομάζας/αντλίας θερμότητας.
• Η εγκατάσταση/αντικατάσταση αφορά στον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του λεβητοστασίου στο σύνολό του και του δικτύου διανομής.
• Ό,τι σχετίζεται με τη αυτοματοποίηση της εγκατάστασης π.χ. χρονοδιακόπτης, ηλεκτροβάνα, κυκλοφορητής κ.λπ., καθώς και οι εργασίες για την αναβάθμιση της παροχής για την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας.

Ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να υποβάλλει μόνο μία αίτηση, με εξαίρεση την περίπτωση αίτησης από το σύνολο των ιδιοκτητών μίας πολυκατοικίας.

Θα υπάρχει δυνατότητα πρόσληψης ενεργειακού συμβούλου για την προετοιμασία της αίτησης. Η εξοικονόμηση ενέργειας καθώς και η διασφάλιση υλοποίησης των επεμβάσεων, θα πιστοποιείται από ενεργειακή επιθεώρηση πριν και μετά τις παρεμβάσεις.

Η δανειοδότηση δεν θα είναι υποχρεωτική. Οι ενδιαφερόμενοι, θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ίδια κεφάλαια συνδυαστικά με την επιχορήγηση, ώστε να συμπληρώσουν τον προϋπολογισμό των επιλέξιμων δαπανών. Στην περίπτωση που ληφθεί σχετικό δάνειο, η διάρκειά του θα διαμορφώνεται από 4 έως 6 έτη.

Οι κατηγορίες Γ, Δ, Ε, οι οποίες αφορούν σπίτια που έχουν κατασκευαστεί με τον παλιό κανονισμό θερμομόνωσης, μετά το 1979 και είναι κατά κανόνα κατοικίες με παλαιά διπλά τζάμια. Επιπλέον, οι κατηγορίες Ζ και Η αφορούν τα πιο παλαιά κτίρια, τα οποία είναι η πλειοψηφία των κατοικιών στη χώρα και είναι και τα πιο ενεργοβόρα, εξαιτίας της ανυπαρξίας απαιτήσεων σε θερμομόνωση.

Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) ή ενεργειακό πιστοποιητικό, σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (Κ.Εν.Α.Κ.) κατατάσσει το κτήριο ή την κτηριακή μονάδα σε ενεργειακή κλάση. Πρόκειται ουσιαστικά για την ενεργειακή απεικόνιση της ενεργειακής κατάταξης του κτηρίου.

Το ενεργειακό πιστοποιητικό έχει διάρκεια 10 έτη από την ημερομηνία έκδοσής του. Παρόλα αυτά, σε περίπτωση ολικής ανακαίνισης του κτηρίου πριν την ολοκλήρωση της δεκαετίας, πρέπει να προχωρήσουμε σε εκ νέου έκδοση του.

Το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης αφορά το κτήριο και όχι τον ιδιοκτήτη. Επομένως, χρειαζόμαστε έκδοση νέου ΠΕΑ μόνο στη περίπτωση που έχουμε σύναψη νέου μισθωτηρίου και όχι στην ανανέωση υπάρχοντος ΠΕΑ.

Η ενεργειακή κλάση έχει να κάνει με την εξοικονόμηση ενέργειας που πετυχαίνει ένα κτήριο και υπολογίζεται με βάση κάποιες παραμέτρους, όπως η ηλικία του, ο προσανατολισμός του, η θερμομόνωση του κελύφους, το σύστημα θέρμανσης και το σύστημα ψύξης αλλά και ο φωτισμός του ανάλογα με τη χρήση του (κατοικία, κατάστημα κ.λπ.). Υπάρχουν 9 ενεργειακές κατηγορίες (Α+, Α, Β+,Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η) που αντιστοιχούν στην ενεργειακή απόδοση του κτιρίου.

Οι καλύτερες είναι οι Α+, Α, Β+, Β που αφορούν τα καινούργια κτήρια και έχουν κατασκευαστεί με υψηλές προδιαγραφές, έχοντας καλή θερμομόνωση, ενεργειακά τζάμια και σύγχρονα συστήματα θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού. Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί σε αυτές τις κατασκευές, φέρουν τις κατάλληλες ενεργειακές σημάνσεις και πιστοποιήσεις.

Αρχικά, οι δυνητικά ωφελούμενοι, θα συμπληρώνουν στο πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος την αίτηση που θα αναρτηθεί στην επίσημη διαδικτυακή πύλη.

Στη συνέχεια, θα επισυνάπτουν ηλεκτρονικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και θα επιλέγουν, εάν επιθυμούν χορήγηση δανείου την τράπεζα που θα εξετάσει την πιστοληπτική τους ικανότητα.

Το μοναδικό κριτήριο με βάση το οποίο θα γίνεται η ένταξη στο πρόγραμμα θα είναι η σειρά με την οποία έχει καταχωρηθεί στην βάση δεδομένων ο υποψήφιος.

Έπειτα από την έγκριση της πιστοληπτικής ικανότητας για όσους έχουν επιλέξει χορήγηση δανείου, οι δυνητικά ωφελούμενοι θα απευθύνονται σε ενεργειακό επιθεωρητή ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας και να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.

Από την έκδοση ενεργειακών πιστοποιητικών εξαιρούνται: Πρατήρια καυσίμων, Εργοστάσια, Βιομηχανίες, Εργαστήρια, Αποθήκες, Χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, Κτίρια με διάρκεια χρήσης κάτω των 2 ετών, Μνημεία, Χώροι λατρείας, Κτίρια αγροτικής χρήσης.

Επιπλέον, σε περιπτώσεις που τα ακίνητα είναι ημιτελή ή η κατασκευή τους δεν έχει ξεκινήσει ακόμη, δεν γίνεται να πραγματοποιηθεί έκδοση ΠΕΑ. Πρέπει πρώτα να ολοκληρωθούν οι εργασίες, να εκδοθεί το πιστοποιητικό και έπειτα να γίνουν τα συμβόλαια.